Kader Abdolah: ‘Ayatollahs doen tulband en mantel in een tas’

Door Toin Diks

GRAVE - Iran siddert onder het schrikbewind van de ayatollahs. Momenteel is het land in het nieuws door protestacties waarbij ayatollahs hun tulband wordt afgeslagen. “De ayatollahs doen nu hun tulband en mantel in een tas. Anders durven ze niet over straat.” Schrijver Kader Abdolah vertelde het afgelopen zaterdag met veel plezier als inleiding op zijn lezing in Grave, op uitnodiging van de bibliotheek en Sociëteit Tot Nut ende Vermaeck. (foto: Toin Diks)

Abdolah schreef voor een illegaal blad en publiceerde enkele clandestiene verhalenbundels. In 1985 vluchtte hij vanuit Iran -het vroegere Perzië- naar Nederland. Hij kwam in Zalk terecht. “Beroemd van Klazien en haar gezondheidstips”, lachte hij: “Maar verder was er niks.” Hij fietste naar de bibliotheek in Zwolle, twintig kilometer verderop: “Want ik wilde Nederlands leren.” Op advies van de bibliothecaresse begon hij aan een Jip en Janneke boek, wat hij van buiten leerde. “In mijn eerste stukje van 300 woorden zaten duizend fouten”, vertelde hij over zijn eerste schrijfsel. Inmiddels is hij een gevierd schrijver. Hij schreef een groot aantal boeken in het Nederlands, die in meer dan twintig talen zijn verspreid over de hele wereld.
Abdolah vertelde zeer bevlogen hoe hij opgroeide in een huis bij de moskee van zijn dorp. Hoe het vroegere Perzië, maar ook zijn dorp en familie verscheurd werden door de machtsovername van de ayatollahs. Hij schreef er zijn bekendste boek over: “Het huis van de moskee.” Zijn vlucht, maar ook de wanhoop, het leed van zijn familie; het kwam allemaal aan bod en maakte duidelijk waar de radicale islam toe leidt. “Terugkeren naar Iran blijft een grote wens”, antwoordde hij op een vraag: “Het is nu absoluut onmogelijk en Nederland is een heel fijn land. Maar als het ooit kan, pak ik meteen mijn koffer.”