Greenhouse Schaijk: zelfvoorzienend wonen aan gemeenschappelijke gaarde

SCHAIJK - Tussen de Louwstraat en de Pastoor van Haafstraat in Schaijk is Peter Peters eind september begonnen met de realisatie van The Greenhouse. Het idee achter dit project is dat de toekomstige bewoners daar volledig zelfvoorzienend kunnen wonen. Er komen zes duurzame ecovilla’s die CO2-neutraal gebouwd worden. Tussen de woningen komt een gemeenschappelijk gaarde met onder meer een dierenweide, vruchtenstruiken, fruitbomen, groentetuin, voedselbos, vijver en bloemrijk grasland.

Op meerdere plekken in Nederland zie je initiatieven ontstaan waar mensen de koppen bij elkaar steken om het anders aan te pakken. Als de kinderen van familie Dellemann bijna zeven jaar geleden contact opnemen met Peter Peters omdat ze hun grond van de voormalige tuinderij aan de Louwstraat willen verkopen, brengt hem dat op een idee. Als bouwer en boer bedenkt hij een mooi plan. ‘Mensen moeten volledig zelfvoorzienend kunnen wonen’, stelt hij. ‘In de gaarde loopt een geit voor melk, kippen voor eieren en er zijn voldoende groenten en fruit voor het hele jaar. De ouderwetse wekpotten moeten weer tevoorschijn komen om eten te bewaren. Verder zijn er plukvruchten en noten. Alles wat nodig is om je gezin te voeden. Ook de elektriciteit wek je zelf op.’

Oude deal
Naast de tuinderij van Dellemann ligt de grond van voormalig gashandel Van Schaijk. Op basis van een deal uit het verleden met Landerd mag Van Schaijk op die locatie drie bedrijfskavels ontwikkelen. Provincie Noord-Brabant is minder enthousiast en zet een streep door dit plan. In het contract is echter opgenomen dat de gemeente Van Schaijk schadeloos moet stellen. Kortom: een hoofdpijndossier.
Als de adviseur van Van Schaijk hoort dat Peter plannen heeft met de grond van de buren stelt hij voor om samen op te trekken. Na overleg komen ze tot de conclusie dat het beter is dat Peter de familie Van Schaijk uitkoopt, zodat hij vast kan houden aan zijn eigen concept. ‘Uiteraard op voorwaarde dat de gemeente Landerd akkoord zou gaan met mijn plan voor zes woningen’, licht hij toe. ‘Het ging niet zo makkelijk als ik had gehoopt, maar dankzij wethouder Ben Brands is het goed gekomen. Uiteindelijk is er toch een probleem voor de gemeente opgelost, want door de komst van de woningen zijn ze van die drie bedrijfskavels verlost.’

Duurzaam
Het bestemmingsplan is rond en de eerste stappen zijn gezet. ‘Nagenoeg iedereen reageert positief verbaasd’, vertelt Peter. ‘Vier maanden geleden stond er nog mais en waren ook de kassen nog niet gesloopt. Veel mensen kunnen daar niet doorheen kijken. Na het oogsten van de mais en het weghalen van de kassen zijn we begonnen met het uitgraven van de vijver. Afgelopen weken is het grootste deel van de gaarde aangeplant, zodat alles komend seizoen alvast kan groeien. Nu zie je langzaam maar zeker hoe het gaat worden. We kiezen er bewust voor om vroeg te starten met de aanleg van het groen. Dat is een andere volgorde dan men gewend is. Meestal wordt eerst de woning gebouwd en de rest komt daarna nog wel een keer.’

Ecovilla’s
Peter vindt het belangrijk dat er mensen komen te wonen die echt in dit concept geloven. Daarom zijn de ecovilla’s ook nog niet te koop. ‘In februari start de bouw van de woningen’, legt hij uit. ‘Die zijn volledig van hout. Daar komt geen steen aan te pas. Hout is het meest duurzame bouwmateriaal wat er is, want een gekapte boom kun je opnieuw planten. Qua isolatie hebben we gekozen voor een zeer strenge norm. De isolatie start onder de vloer en loopt door in de muren naar het dak. De woning is dus helemaal ingepakt. Zo houd je in de winter de warmte binnen en in de zomer buiten. Je energieverbruik is daardoor lager. De energie die je wel nodig hebt, wek je zelf op met zonnepanelen. Al het water dat op de locatie valt, blijft ook daar. Het komt uiteindelijk allemaal in de vijver terecht.’

‘Plaatje compleet’
Peter is erg tevreden over zijn plan en wil geen concessies doen. ‘Daarom zoeken we mensen die echt geloven in deze manier van leven’, zegt hij. ‘Ze moeten hier niet voor de woning komen, maar voor het idee van het project om samen voor hun eten te zorgen. Daarbij krijgen ze de eerste drie jaar intensieve begeleiding van ons. Je moet er namelijk goed over nadenken hoe je zaken aanpakt. Wat je wanneer zaait, zodat je het op het goede moment kunt oogsten en dat niet alles tegelijk komt. Dat je in de zomer en in de winter te eten hebt. Wij zijn op zoek naar enthousiastelingen die hier echt mee aan de slag willen. In het voorjaar van 2023 zijn de ecovilla’s gereed. Dan worden ze verkocht. De gaarde staat dan al voor het tweede jaar op rij in bloei. Pas als dat plaatje compleet is, en niet eerder, gaan we op zoek naar de geschikte bewoners.’

Tuinierliefhebbers gezocht
Omdat de vruchtenstruiken, de fruitbomen en het voedselbos nu al aangelegd zijn, zoekt Peter een aantal mensen die het leuk vinden om een eigen moestuin te hebben. ‘Dit jaar zijn er nog geen bewoners’, licht hij toe, ‘maar ik denk wel dat het goed is dat de vruchtbare grond al gebruikt wordt voor het verbouwen van groenten. Ik verschaf alles. Het enige wat ik nodig heb zijn mensen die het tuinieren op zich willen nemen. Dan kunnen we het meteen in gang zetten. Wellicht kunnen we het ook daarna nog voortzetten, want bij goed onderhoud kan de gaarde zeker vijftien gezinnen voorzien van eten. Dat is de uitdaging: het maximale eruit halen. Het liefst in een combinatie van bewoners en tuinierliefhebbers. Niet ieder zijn eigen stukje, maar een gezamenlijke aanpak voor een optimaal resultaat.’

Heb je interesse om hieraan mee te werken? Stuur dan een mailtje naar info@pre-bv.nl om jezelf aan te melden. In een gesprek kunnen de mogelijkheden besproken worden.