Puur Natuur: Japanse natuurprenten in Stadsmuseum Grave

GRAVE - Van 21 januari tot en met 16 april is in het Stadsmuzeum Grave de tentoonstelling ‘Puur natuur’ te zien; Japanse natuurprenten uit de collectie van het sinds enkele jaren in Grave wonende echtpaar Robert Schaap en Josephine Siebers. Smaakt de tentoonstelling in Grave naar meer; parallel aan de tentoonstelling in het Stadsmuseum is er op 4 en 5 februari een symposium en een tentoonstelling over Japanse prenten in het kader van het 85-jarig bestaan van de Society for Japanese Art in het Museum Volkenkunde In Leiden.

‘Puur natuur’ gaat over de Japanse prentkunst na 1850 met als onderwerp afbeeldingen uit de natuur. “De Japanse prentkunst (Ukiyo-e) ontwikkelde zich in de 17e eeuw gedurende de Edo periode (1603-1868) en is nooit gestopt. Japanse prenten worden gedrukt met houtblokken. Per kleur is een apart blok nodig. Zo kan men snel een grote oplage drukken. Deze techniek heeft zich door de eeuwen heen steeds meer verfijnd en is eind 19e eeuw op zijn hoogtepunt. Parallel aan de ontwikkeling van de prenten groeide de boekproductie, eveneens houtsnedes. De vroegste in kleur gedrukte boekjes dateren uit het begin van de 18e eeuw.

Onderwerpen in de Japanse prentkunst waren mooie vrouwen, kabuki-acteurs, legendarische Samurai krijgers. Maar ook landschappen en afbeeldingen van bloemen, vogels en vissen”, vertelt Josephine Siebers. De Japanse kunst heeft een rijke traditie in de verbeelding van flora en fauna. Krachtige fabeldieren zoals draken, feniksen, leeuwen, tijgers, vissen en roofvogels werden strijdlustig afgebeeld. Dit onderwerp veranderde toen de macht van de Samurai (soort ridders) afnam en de stedelijke cultuur zich ontwikkelde. Rijke handelaren zochten naar lieflijke dieren in subtiele en uitgebalanceerde composities. Bloemen, vogels en insecten werden een geliefd onderwerp. 

Het Sieboldhuis in Leiden heeft begin 2019 voor het eerst een tentoonstelling van Kacho-ga natuurprenten vanaf 1650 tot 1940 georganiseerd. Het werk van Schaap-Siebers is ook daar getoond. In het Stadsmuseum wordt de periode 1880-1940 uitgelicht waarbij de westerse invloeden op de natuurprenten zichtbaar worden. In het Japanmuseum SieboldHuis is tegelijktijdig de tentoonstelling ‘Verborgen betekenissen: vrouwen en mannen in Japanse prentkunst’.