Indië-Herdenking in Grave: ‘Voor het eerst in twee jaar weer een normale editie’

GRAVE - Evy Boer-de Wit, voorzitter van de Stichting Indië-Herdenking, is blij dat na de twee aparte online-edities van de herdenking, er nu weer samen met velen op het Torenplein in Grave stilgestaan kan worden bij de slachtoffers van de oorlog in  Nederlands-Indië: “In 2019 voelden we al aan dat er behoefte was aan een bijeenkomst. Het verhaal dat zo lang was verzwegen mocht en moest nu eindelijk verteld worden. Er was destijds zoveel gebeurd, er was ook veel te lang in stilte geleden, dat we meenden dat het bij de mensen zou aanslaan. En dat deed het, die eerste keer, op 14 augustus 2019. De reacties van de mensen met een Indische achtergrond waren blij, emotioneel ook. Er werd toen al gepraat over een vervolg. Toen kwam corona en konden we niet lijfelijk bijeen zijn. Met behulp van 0486tv hebben we toen in digitale vorm de slachtoffers herdacht. En nu kan het weer op onze eigen manier.”

Door Freddy Klooté

Charley Woesthoff is die avond ceremoniemeester: “De ontvangst op het Torenplein is om 18.30 uur. Iedereen is van harte welkom. Om 19 uur begint het programma met een toespraak van onze voorzitter, Evy Boer-de Wit. Daarna is er een intro van het Stemmenorkest Well, ‘De kracht van een lied’.” Evy: “Deze muziek is ontstaan in het Japanse interneringskamp voor vrouwen in Palembang op Zuid-Sumatra, tijdens de Tweede Wereldoorlog. Twee kampbewoonsters, een zendeling en een professionele muzikant, noteerden vanuit hun herinnering klassieke muziek voor een vierstemmig vrouwenkoor. Dit stemmenorkest was aanvankelijk één van de vele activiteiten waarmee de vrouwen in het kamp hun leven aangenamer en waardiger probeerden te maken, maar later werd het voor hen een belangrijke bron van kracht om te overleven.”
Het wordt even stil aan tafel, zoals dat ook gebeurt als er herinneringen uit het verleden opgehaald worden. Charley vervolgt: “Om 19.15 uur is er een toespraak door wethouder Hendriks van de gemeente Land van Cuijk. Om 19.20 uur speelt Harrie Reffeltrath van Harmonie Stad Grave ‘The Last Post’, waarna er twee minuten stilte in acht worden genomen. Samen zingen we hierna het eerste en zesde couplet van het Wilhelmus.  Het College van B en W, de Stichting Indië-Herdenking en het Stemmenorkest leggen vervolgens een krans bij het monument op het Torenplein. Aansluitend wordt ‘Het Indische Onze Vader’ over het voetlicht gebracht. Om 19.30 uur volgt een toespraak door Jerry de Wit. Het Stemmenorkest treedt voor de tweede keer op en om 19.45 uur is er een optreden van Pascale en Wesley Portier. Om 19.55 uur wordt de bijeenkomst afgesloten met een slottoespraak en een defilé.”

Wetenswaardig
Evy: “De Dahliavereniging uit Grave ondersteunt ons met prachtige bloemen. Via Gijs van den Heuvel brengen wij daarvoor nu al onze dank over. Ook willen we Diana Hulsman bedanken, die met melati’s van vilt een prachtige krans heeft gemaakt.” De melati, de Indische jasmijn, is het symbool van de Nationale Herdenking. Charley wil graag nog wat kwijt over een initiatief van de landelijke Nationale Herdenking 15 augustus 1945: “Zij vragen om elke dag één minuut bezig te zijn met het herdenken. Dat kan in de vorm van één minuut stil zijn en in jezelf herdenken, maar ook één minuut met anderen ervaringen delen van de eerste en volgende generatie van Indische Nederlanders, want 15 augustus staan we stil bij het einde van de Tweede Wereldoorlog voor het Koninkrijk der Nederlanden en herdenken we alle slachtoffers van de oorlog tegen Japan en de Japanse bezetting van Nederlands-Indië. De oorlogservaringen en de grootschalige ontheemding die volgde werken door tot op de dag van vandaag bij inmiddels twee miljoen Nederlanders met een Indisch oorlogsverhaal in de familie en ook in onze samenleving als geheel.” Evy: “Op de site van de Nationale Herdenking staan verhalen van één minuut om te lezen, maar ik vermoed dat de vele Indische Nederlanders die in Grave wonen, en waarvan ook de vierde generatie al van zich laat horen, al heel veel hebben geleerd van de doorgegeven verhalen van vroeger. Verhalen van slachtoffers, van de reis naar Nederland, van de achterblijvers...”